Bức tranh năng lượng toàn cầu hiện đan xen bởi những gam màu sáng và trầm khác nhau. Bối cảnh hàng loạt các vấn đề hiện hữu như biến đổi khí hậu, các bệnh dịch, bao tay địa chính trị, hệ lụy từ cuộc xung đột Nga- Ukraine… sở hữu thể làm dòng chảy năng lượng thế giới đổi hướng.

Trong ấy, năng lượng tái hiện là “sắc nóng” đang thu hút sự để ý của dư luận, những nhà hoạch định chính sách, nhà khoa học cũng như các nhà hoạt động khí hậu. Việc chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng tái hiện đang trở thành xu thế quan trọng tại nhiều quốc gia trên thế giới, là chìa khóa để khắc phục cuộc khủng hoảng khí hậu song song đảm bảo phát triển kinh tế vững bền.

 

Trạm năng lượng mặt trời ở Tongchuan, tỉnh giấc Thiểm Tây, Trung Quốc, ngày 11/12/2019. (Nguồn: Reuters)

Năng lượng tái tạo là gì?

Theo khái niệm của liên hợp quốc, năng lượng tái hiện là năng lượng sở hữu cỗi nguồn trong khoảng đột nhiên, tốc độ bổ sung nhanh hơn tốc độ tiêu thụ. chả hạn, ánh sáng mặt trời và gió là những nguồn được bổ sung liên tục. các nguồn năng lượng tái hiện dồi dào và sẵn với quanh đó ta. cung cấp năng lượng tái hiện tạo ra lượng khí thải phải chăng hơn đa dạng so với việc đốt nhiên liệu hóa thạch như than, dầu, khí đốt…

công ty nghiên cứu và khoa học TWI (Anh) đã phân biệt sự khác nhau giữa năng lượng tái hiện, năng lượng xanh và năng lượng sạch. Theo ấy, năng lượng tái tạo tới từ các nguồn hoặc những quá trình được bổ sung liên tục, năng lượng sạch là những nguồn không thải ra chất ô nhiễm như carbon dioxide, còn năng lượng xanh là đến từ các nguồn tự dưng.

công ty TWI cho rằng chẳng phải toàn bộ dòng năng lượng tái tạo đều thực sự sạch hoặc xanh hoàn toàn. chả hạn, một số nguồn thủy điện mang thể khiến môi trường sống đột nhiên bị phá hủy và gây ra nạn phá rừng.

Bộ Năng lượng Mỹ (DOE) chia năng lượng tái hiện thành sáu loại: năng lượng sinh học mang căn nguyên từ tài nguyên sinh khối; năng lượng địa nhiệt sở hữu nguyên cớ từ thời kỳ sinh nhiệt của chính trái đất; thủy điện; năng lượng đại dương; năng lượng mặt trời; năng lượng gió.

khái niệm về năng lượng tái tạo mang thể được tiếp cận trong khoảng đa dạng hướng khác nhau, nhưng điểm chung của các định nghĩa cho rằng năng lượng tái tạo tới từ các nguồn tài nguyên được bổ sung liên tiếp và gần như chơi cạn kiệt.

Sự dịch chuyển tất yếu

Trên thực tiễn, năng lượng hóa thạch hiện được dùng đa dạng nhất, trong khoảng lâu đã như một phần chẳng thể thiếu đối sở hữu hoạt động kinh tế và phố hội. ngoài ra, nguồn dự trữ nhiên liệu hóa thạch với dừng, trong khi dân số và nhu chuồng xí thụ năng lượng của toàn cầu liên tục gia tăng. bên cạnh đó, việc khai thác, cung ứng và sử dụng nhiên liệu hóa thạch đã gây ra phổ quát tác động xấu đối sở hữu môi trường.

Trong bối cảnh đấy, năng lượng tái hiện trong khoảng gió, mặt trời… sở hữu thể khắc phục cả 2 vấn đề trên có nguồn cung đông đảo bất tận và thân thiện môi trường. Điện phân phối trong khoảng nguồn năng lượng tái tạo này cũng sở hữu giá cạnh tranh hơn những nguồn điện nhiên liệu hóa thạch truyền thống và giúp tạo ra phổ biến việc làm. mang những đặc biệt trên, khuynh hướng tăng trưởng năng lượng tái hiện sở hữu thể khiến bản đồ năng lượng thế giới được “vẽ lại”, thay đổi đáng đề cập trong các năm tới.

Theo Báo cáo Năng lượng tái tạo 2021 – phân tích và dự đoán đến năm 2026 của Cơ quan năng lượng quốc tế (IEA), sản lượng điện tái hiện toàn cầu ước tính đạt 8300 TWh năm 2021, tăng khoảng 8% so có cộng kỳ năm trước và đánh dấu mức nâng cao hàng năm cao nhất tính từ lúc 1970.

Trong đó, điện mặt trời và điện gió đóng góp khoảng 2 phần ba mức lớn mạnh năng lượng tái tạo. Công suất điện tái tạo được cho rằng sẽ tăng tốc trong quá trình dự đoán của Con số IEA, chiếm sắp 95% mức nâng cao công suất điện thế giới đến năm 2026.

trong khoảng năm 2021-2026, mức bổ sung của công suất năng lượng tái tạo dự đoán đạt làng nhàng 305 GW/năm đối có kịch bản cơ sở, với thể đạt 380 GW/năm đối sở hữu kịch bản tăng trưởng. ngoài ra, để thế giới với thể đạt phát thải ròng vào năm 2050, lớn mạnh công suất năng lượng tái tạo hàng năm cần nâng cao hơn 80% so có kịch bản tăng trưởng đó.

Điều này đồng nghĩa rằng tất cả các nước cần nâng cao tốc hơn nữa trong việc theo đuổi thiên hướng năng lượng tái tạo, nỗ lực hơn nữa để khắc phục những trắc trở về chính sách, thực thi cũng như nâng những cam kết khí hậu.

khuynh hướng trên thế giới

Dẫn đầu cuộc đua vững mạnh trong lĩnh vực năng lượng tái hiện là Trung Quốc – chiếm sắp một nửa mức lớn mạnh thế giới về năng lượng tái hiện, tiếp theo là Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) và Ấn Độ. Chỉ riêng bốn thị phần này đã chiếm gần 80% công suất tái hiện mở mang trên toàn thế giới.

Là đất nước phát thải khí nhà kính bậc nhất và dân hầu hết nhất thế giới, việc Trung Quốc chuyển đổi sang năng lượng tái hiện với ý nghĩa đáng nói đối có mục tiêu khí hậu của toàn cầu đại quát.

Tháng 10/2021, nước này ban hành hướng dẫn theo đuổi tiêu chí đạt mức phát thải cực điểm đến 2030 và trung hòa khí thải carbon trước 2060. Trung Quốc đặt tiêu chí nâng cao dần tỷ lệ tiêu thụ năng lượng ko hóa thạch lên khoảng 20% vào năm 2025, khoảng 25% vào năm 2030 và trên 80% vào năm 2060.

Việc Trung Quốc cam kết trung hòa carbon trước năm 2060 cũng dẫn đến những tiêu chí trong khoảng thời gian dài mới như nâng tổng công suất năng lượng mặt trời và gió lên 1200 GW vào năm 2030, tăng trong khoảng 530 GW năm 2020.

với EU, bằng phương pháp theo đuổi xu hướng nâng cao tỷ lệ những nguồn tái hiện trong cơ cấu tiêu thụ năng lượng, tất cả các nước EU với thể đảm bảo an ninh năng lượng, bớt phụ thuộc vào nguồn năng lượng nhập khẩu từ Nga cũng như thay thế các nguồn nhiên liệu hóa thạch đang trở thành đắt đỏ.

các nước thành viên EU được yêu cầu thiết đồ mưu hoạch năng lượng và khí hậu đất nước (NECP) cho công đoạn 10 năm từ năm 2021-2030, nhằm xúc tiến mục tiêu của chương trình “Phù hợp cho 55” (châu Âu sẽ giảm 55% lượng khí thải vào năm 2030 và trung hòa carbon vào năm 2050).

Vào tháng 6/2021, EU đã huy động 20 tỷ Euro trong đợt phát hành trái phiếu lần đầu cho quỹ Next Generation EU, đánh dấu đợt phát hành trái phiếu to nhất từ trước cho tới hiện tại ở châu Âu. Quỹ Next Generation EU mang mục đích tương trợ những nước thành viên bình phục kinh tế hậu đại dịch, xây dựng châu Âu theo hướng xanh hơn, số hóa và cởi mở hơn.

Để tài trợ cho NextGeneration EU, Ủy ban châu Âu (EC) đã lên kế hoạch huy động tổng cùng 800 tỷ Euro từ thị trường vốn quá trình 2021-2026, trong ấy góp một phần vào tài trợ năng lượng tái tạo.

mang vị thế là một trong những đất nước bậc nhất toàn cầu về sản lượng năng lượng tái hiện, Mỹ tiếp tục đeo đuổi những tiêu chí đầy tham vọng và thực thi các chính sách hỗ trợ vững mạnh năng lượng tái hiện lên mức cao mới.

Tổng thống Joe Biden đã đưa Mỹ trở lại sở hữu thỏa thuận Paris ngay sau lúc nhậm chức. Vào tháng 4/2021, ông Joe Biden tuyên bố cam kết giảm 50% khí thải gây hiệu ứng nhà kính vào năm 2030 so có mức của năm 2005, tăng gấp đôi so với mức cam kết dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama.

Con số của Bộ Năng lượng Mỹ cho biết năng lượng mặt trời với thể chiếm đến 40% nguồn cung điện của nước này vào năm 2035 và 45% vào năm 2050, tăng so với mức hiện nay chỉ là 3%.

Mỹ đặt tiêu chí cung ứng 30 GW điện gió vào năm 2030, trở nên nền tảng trong chiến lược ứng phó có vấn đề hot lên thế giới, khử carbon trong lưới điện của Mỹ vào năm 2035 cùng lúc tạo ra hàng ngàn việc khiến.

Tháng 2/2022, Mỹ đã tiến hành đấu thầu các cơ sở năng lượng gió ngoài khơi New York và New Jersey, là cuộc đấu thầu lớn nhất trong khoảng trước đến nay trong ngành này ở Mỹ và cũng là thương vụ đấu thầu năng lượng gió ngoài khơi trước nhất dưới thời Tổng thống Biden.

đến tháng 6/2022, Tổng thống Biden kích hoạt Đạo luật cung ứng quốc phòng (DPA), đẩy nhanh công đoạn cung cấp kỹ thuật năng lượng sạch trong nước, cho thấy quyết tâm của Mỹ trong việc đeo đuổi kế hoạch nâng sản lượng điện mặt trời. Ông chủ Nhà Trắng đang tiếp diễn thúc giục Quốc hội Mỹ phê chuẩn giảm thuế và các khoản đầu tư bổ sung nhằm nâng cao tốc thời kỳ cung cấp cũng như triển khai năng lượng sạch tại nước này.

những cam kết về khí hậu và thiên hướng năng lượng tái tạo tại các quốc gia trên đã ảnh hưởng đáng nói đến sự chuyển dịch trong bức tranh năng lượng toàn cầu tổng thể và Việt Nam kể riêng.

thời kì qua, lĩnh vực năng lượng tái hiện của Việt Nam đã ghi nhận các bước chuyển mình ấn tượng.

Việt Nam đã và đang đứng trước các cơ hội lớn để đón đầu thiên hướng chuyển dịch sang năng lượng tái hiện. mang các định hướng hỗ trợ trong khoảng chính phủ, cố gắng tận dụng cả nguồn lực trong nước và quốc tế cùng việc học hỏi kinh nghiệm từ tất cả các nước đi trước sẽ là các động lực quan trọng để Việt Nam có thể vững mạnh tốt nguồn năng lượng tái tạo của mình, đổi thay bức tranh năng lượng quốc gia theo hướng hăng hái hơn nữa.